Waarom zijn de onderhandelingen over een nieuwe Cao Ziekenhuizen vastgelopen?

• De NVZ biedt een salarisverhoging van 6%. Dat lijkt op het eerste gezicht redelijk, maar het gaat over een periode van twee jaar (4% in 2025 en 2% in 2026). De loonstijging voor 2026 is echt onder de maat met het oog op de enorme inspanningen die de NVZ dagelijks van zorgprofessionals verlangt. FBZ wil dat álle zorgprofessionals een reële inkomensverbetering krijgen via een gelijke procentuele loonsverhoging.
• Daarnaast komt de NVZ niet tegemoet aan een groot aantal van de wensen van de bonden om tot verbeteringen te komen op het gebied van gezond en veilig werken en duurzame inzetbaarheid. Zo was het FBZ-voorstel om de arbeidsduur van artsen in opleiding (die nu vaak standaard voor 48 uur per week worden ingeroosterd) te normaliseren, onbespreekbaar.
• Daarnaast heeft de NVZ geen oog voor de kosten die zorgprofessionals moeten maken om hun beroep te kunnen uitoefenen: ze bleek niet bereid een stap te zetten in het vergoeden van de contributie van beroepsverenigingen/vakbonden en het kosteloos aanbieden van bij- en nascholing in het kader van kwaliteitsregistratie.
• Verder weigerde ze om concrete afspraken te maken om de zeggenschap van zorgprofessionals over onderwerpen die hun werk/vakinhoud raken, te verbeteren en daarvoor faciliteiten te regelen.

In een gezamenlijk pamflet lees je meer over de verschillen tussen de bonden en NVZ.

Het is klip en klaar dat er een betere cao moet komen. Dat lukt alleen als we met zoveel mogelijk ziekenhuiswerknemers de druk op de werkgevers opvoeren en laten zien dat het ons menens is. Niemand zit te wachten op een langdurig actietraject. Daarom is besloten tot een hard middel: zondagsdiensten door het hele land. De zondagsdienst is de meest vergaande actievorm in de zorg.

De vakbonden kondigen de zondagsdienst straks vanzelf aan en maken bekend bij welke ziekenhuizen en op welke dag de zondagsdienst plaatsvindt. Je actiecomité gaat aan de slag met het opstellen van het draaiboek. Daarin staat welke afdelingen meedoen, en hoe ervoor wordt gezorgd dat spoedzorg door kan gaan.

Tijdens een zondagsdienst wordt op een doordeweekse dag gewerkt alsof het weekend is. Er zijn geen geplande of electieve opnames, met uitzondering van spoedopnames. Om te zorgen dat de zondagsdienst inderdaad patiëntvriendelijk verloopt, moet te allen tijde worden voorkomen dat patiënten tevergeefs naar het ziekenhuis komen voor een geplande behandeling. Plan dus geen afspraken of behandelingen op de dag van de zondagsdienst. Het is verantwoordelijkheid van je werkgever om reeds geplande afspraken af te zeggen. Zorg bovendien voor een grotere bezetting dan op een normale zondag. Zorg dat iedereen die normaal gesproken op de dag van de zondagsdienst werkt, ook echt aanwezig is, zodat eventuele incidenten goed kunnen worden opgevangen. Bij twijfel geldt dat het begrip ‘spoedeisend’ altijd in het voordeel van de patiënt moet worden uitgelegd. Tijdens een zondagsdienst kun je ook diverse activiteiten verrichten om de actie kracht bij te zetten.

Dat staat precies omschreven in het draaiboek van het actiecomité van het betreffende ziekenhuis. Het ziekenhuis weet daardoor precies welke maatregelen ze moet treffen. Patiëntveiligheid staat altijd voorop. Spoedzorg gaat altijd door. Sommige afdelingen sluiten dus niet hun deuren, denk aan; spoedeisende hulp of aan de intensive care. Ook wordt extra rekening gehouden met oncologische zorg en de behandeling van kinderen.

Om te zorgen dat de zondagsdienst inderdaad patiëntvriendelijk verloopt, moet te allen tijde worden voorkomen dat patiënten tevergeefs naar het ziekenhuis komen voor een geplande behandeling. Plan dus geen afspraken of behandelingen op de dag van de zondagsdienst. Het is verantwoordelijkheid van je werkgever om reeds geplande afspraken af te zeggen. Zorg bovendien voor een grotere bezetting dan op een normale zondag. Zorg dat iedereen die normaal gesproken op de dag van de zondagsdienst werkt, ook echt aanwezig is, zodat eventuele incidenten goed kunnen worden opgevangen. Bij twijfel geldt dat het begrip ‘spoedeisend’ altijd in het voordeel van de patiënt moet worden uitgelegd. Tijdens een zondagsdienst kun je ook diverse activiteiten verrichten om de actie kracht bij te zetten.

Het lokale actiecomité in je ziekenhuis organiseert met de gezamenlijke vakbonden informatiebijeenkomsten voor medewerkers.
In het ziekenhuis hangen ook vaak posters met meer info.

In Nederland vallen 220.000 werknemers onder deze cao. Zij mogen allemaal actievoeren, maar doen dat altijd met de bonden en nooit op eigen houtje omdat een actie aan allerlei juridische eisen moet voldoen.

Als werknemer bepaal je zelf of en aan welke acties je precies meedoet, maar dat moet altijd georganiseerd. Dat betekent dat je nooit op eigen houtje zomaar een actie kan beginnen. De lokale actiecomités werken bij het opstellen van hun draaiboeken nauw samen met de vakbondsbestuurders/onderhandelaars en de actiejuristen van de vakbonden, omdat een actie aan allerlei juridische eisen moet voldoen. Houd de berichtgeving van het actiecomité in je ziekenhuis in de gaten en denk maar doe vooral mee.

Als je lid bent een beroepsorganisatie die is aangesloten bij FBZ, ben je beschermd op grond van het collectief actierecht. Dit betekent dat je werkgever geen rechtspositionele maatregelen mag nemen (zoals ontslag) wegens werkweigering. Als je de overeengekomen arbeid niet verricht, heb je geen recht op loon. Een aantal vakbonden beschikt over een stakingskas. En daardoor krijg je dan wel loon. FBZ heeft geen stakingskas. Hoewel je werkgever je in theorie dus kan korten op het salaris, achten wij die kans klein. Je bent namelijk gewoon in je ziekenhuis als je bent ingeroosterd en je helpt patiënten in spoedeisende gevallen. Je werkt dus gewoon tijdens een zondagsdienst, maar niet al het afgesproken werk wordt verricht. Er zal extra aandacht en tijd zijn voor de patiënt. Daarnaast kan je ook niet patiëntgebonden werkzaamheden doen, zoals deelname aan een vakgroepvergadering, administratieve achterstanden wegwerken, supervisiegesprekken voeren, de tijd nemen voor een E-learning. Kortom, van alles waar je normaal gesproken niet aan toekomt.

Als zich problemen voordoen met de loondoorbetaling, proberen de onderhandelaars in ieder geval de volledige loondoorbetaling lokaal te regelen.

Het gaat om een collectieve actie en je werkgever mag je niet aanspreken op het feit dat je hieraan deelneemt. De raad van bestuur kan zich ook niet verschuilen achter de NVZ.  omdat de werkgever lid en daarmee onderdeel is van de NVZ. Je werkgever moet dus goed werkgeverschap tonen, en dat gebeurt nu allerminst. Geef aan dat je je niet serieus genomen voelt.

Als je afdeling niet in het draaiboek van het actiecomité staat, betekent dit dat op jouw afdeling de reguliere patiëntenzorg doorgaat en jij dus ook je normale werkzaamheden verricht.
Je kan natuurlijk wel in je pauze aansluiten bij ludieke activiteiten in je ziekenhuis van alle actievoerders, zoals oploopjes, het zingen van een actielied, etc.

Hoe meer actiebereide afdelingen, hoe hoger de druk wordt voor een betere cao. Mochten meer zondagsdiensten nodig zijn, dan is het zaak als dat je ervoor zorgt het tijdig bekend te maken aan het actiecomité dat je afdeling heeft besloten mee te doen aan de volgende ziekenhuisstaking. Zorg dat je op de hoogte blijft van de berichtgeving van je actiecomité en sluit je tijdig aan.

Nee. Er zijn strakke deadlines omdat alles zorgvuldig voorbereid moet worden zodat de patiëntenzorg niet in het geding is. Actiecomités moeten hun draaiboek volgens planning bij de vakbonden aangeleverd hebben. Actiejuristen van de vakbonden checken de draaiboeken op zorgvuldigheid. Na het veiligheidsoverleg tussen de vakbond en je ziekenhuiswerkgever is het draaiboek vastgesteld. Kortom, je kan niet ad-hoc alsnog als afdeling meedoen.

Per ziekenhuis wordt de omvang van de actie bepaald. Enige hinder voor de patiënten is niet uit te sluiten, het is natuurlijk vervelend als het ziekenhuis een afspraak moet verzetten omdat bijvoorbeeld sommige poli’s gesloten zijn. De comités en vakbonden zorgen ervoor dat de werkgever tijdig over de actieplannen geïnformeerd is, zodat hij kan anticiperen en maatregelen neemt voor de patiëntenzorg.

Reguliere afspraken zijn van tevoren afgezegd. Natuurlijk is dat niet fijn voor de patiënt, maar deze is actiedag nodig om duidelijk te maken dat er écht iets moet gebeuren. De actievoerders ervaren ruggensteun: patiënten zien hoe hard het personeel moet rennen om hen te helpen en steken een hart onder de riem. Een goede cao is nodig om goede ziekenhuiszorg te kunnen blijven bieden. De patiëntveiligheid staat tijdens de acties 100% voorop. Er moet waar nodig exact gehandeld worden conform de draaiboeken. Daarin staan alle maatregelen beschreven, bijvoorbeeld als er een extra operatiekamer open moet. Medewerkers zijn aanwezig en staan dus paraat om noodzakelijke zorg te bieden.

In principe hoef je vooraf niets te melden. Om te zorgen dat de patiënten zo weinig mogelijk hinder ondervinden van de zondagsdienst, verzet je bestaande afspraken en maak je geen nieuwe afspraken op de dag van de zondagsdienst. Als je op de dag van de zondagsdienst patiënten in het ziekenhuis tegenkomt, is het uiteraard wel van belang de patiënt duidelijk te maken waarom actie wordt gevoerd.

Ga op de actiedag niet inhoudelijk in discussie met je raad van bestuur. Verwijs door naar het landelijk actiecomité en stel ons via acties@fbz.nl op de hoogte bij eventuele problemen.

Nee, ingeroosterde werknemers zijn niet vrij, ze leggen het werk niet neer en moeten gewoon aanwezig zijn. Staken in een ziekenhuis is bij wet verboden. Een ziekenhuis kan immers niet dicht. Maar afdelingen wel. De zondagsdienst is dan ook de stakingsvariant voor de ziekenhuizen.

Als je ingeroosterd bent op de dag waarop de zondagsdienst plaatsvindt, dan zorg je dat je gewoon op je werk bent. Een zondagsdienst is geen vrije dag en je mag niet zomaar thuisblijven of elders gaan werken.

Een zondagsdienst houdt in dat op een doordeweekse dag wordt gewerkt als ware het een zondag. Dat betekent niet dat het feitelijk een zondag is. Je ontvangt dus geen onregelmatigheidstoeslag voor werken op zondag. Natuurlijk ontvang je wel de gebruikelijke onregelmatigheidsdienst voor werken in de avond of nacht, als je die dag ’s avonds of ’s nachts werkt.

Nee; als je in dienst bent bij een umc, val je onder de Cao UMC. Dit is een actie voor een goede Cao Ziekenhuizen dus deelname heeft in jouw geval geen zin. Wel kun je je tijdens de zondagsdienst solidair tonen met je ziekenhuiscollega’s, bijvoorbeeld met een bericht op social media.

Na de actiedag ligt er natuurlijk niet zomaar ineens een nieuwe cao. Daarvoor moeten eerst de onderhandelingen opgestart worden. We sluiten nieuwe acties niet uit als het nodig is om de NVZ te laten inzien dat er ziekenhuisbreed écht iets moet gebeuren. We zien graag dat de NVZ eindelijk haar werknemers serieus neemt en het cao-conflict eindigt.
We sluiten op voorhand niet uit dat er meer zondagsdiensten nodig zullen zijn om te NVZ te overtuigen dat goede arbeidsvoorwaarden meer dan ooit keihard nodig zijn als we de huidige werknemers willen behouden (en nieuwe aantrekken).