FBZ komt op voor de arbeidsbelangen van ruim 100 biomedisch technologen in de zorg die lid zijn van de beroepsvereniging BMTZ. BMTZ-leden kunnen gebruikmaken van individuele juridische dienstverlening via FBZ Rechtshulp. Als specialist werken zij op het snijvlak van geneeskunde en techniek en spelen ze een essentiële rol bij het ontwikkelen en beheren van innovatieve zorgoplossingen. Maar wat doet een BMTZ-er precies? Waar werkt hij, en hoe draagt hij bij aan de uitdagingen in de zorg? Om een beter beeld te krijgen van dit veelzijdige vak, duiken we in de wereld van de BMTZ-er en gaan we in gesprek met Susanne van Engelen.

Interview met Susanne van Engelen, adviseur medische technologie bij het LUMC

“Ik ben de brug tussen gebruikers en fabrikanten van technologie”

Waarom vind je medische technologie zo interessant?

“Ik ben Industrieel Ontwerpen gaan studeren aan de TU Delft, omdat ik ‘mooie dingen’ wilde designen. Een professor zette mij aan het denken, toen hij zei: ’Zit de maatschappij echt te wachten op nog meer nieuwe spullen?’ Dat wakkerde mijn wens aan om technologie te ontwerpen die mensen écht helpt. De opleiding Biomedische technologie bestond toen nog niet. Dus ik koos binnen Industrieel Ontwerpen voor zoveel mogelijk vakken in de richting medische technologie, en heb onder andere protheses en chirurgische instrumenten ontworpen. Na die studie deed ik onderzoek naar de toepassing van nieuwe MRI technieken. Daarna volgde ik Bewegingswetenschappen aan de VU, om meer te leren over het menselijk lichaam, waar ik ook ben gepromoveerd. Dat alles bleek een hele goede basis voor mijn huidige werk als adviseur medische technologie!”

Wat vind je het leukste aan je werk?

“Bij het LUMC werk ik op de afdeling medische technologie. Samen met mijn collega’s ben ik verantwoordelijk voor een adequate en veilige toepassing van medische technologie in het zorgproces. Wij doen het onderhoud en beheer van zo’n 44.000 medische- en laboratoriumapparaten! Daarnaast initieer en coördineer ik projecten om zorgprocessen te verbeteren, beoordeel en implementeer ik nieuwe medische innovaties, en geef ik beleidsadvies.

Ik houd me ook bezig met grootschalige inkoopprojecten, vaak via openbare Europese aanbestedingen. Vorig jaar moesten we bijvoorbeeld 1.600 nieuwe infuuspompen aanschaffen. Daarvoor ga ik in gesprek met gebruikers: wat doe je precies, wat heb je nodig en waar loop je tegenaan? Vanuit mijn expertise als ingenieur en ontwerper, zoek ik vervolgens naar een product op de markt dat daarmee matcht. Daarnaast denk ik na over de implementatie, scholing en onderhoud. Het vervullen van die brugfunctie tussen gebruikers en fabrikanten maakt mijn werk zo interessant.”

“Het LUMC beschikt ook over een eigen werkplaats waar we zelf  prototypen en producten kunnen maken. Zo heb ik gewerkt aan een instrument voor thoraxchirurgen, wat hen helpt bij het beoordelen van het functioneren van gereviseerde  hartkleppen tijdens de operatie. Samen met de mensen van de afdeling, de sterilisatieafdeling en de collega’s van onze werkplaats maken we een ontwerp. Zo gaaf dat ik hierin mijn ontwerpskills weer kwijt kan.”

Hoe belangrijk is jouw beroep voor de zorg?

“Technologie wordt vaak gepresenteerd als dé oplossing. Maar vergeet niet dat technologie, ook AI, slechts een hulpmiddel is. Je hebt altijd mensen nodig die de technologie begrijpen, kunnen implementeren en beheren. We weten allemaal hoe krap de arbeidsmarkt is. De industrie trekt veel aan technische mensen. We moeten zorgen dat de zorg over voldoende goede medisch technische specialisten blijft beschikken. Dat lukt alleen als we gezien en gewaardeerd worden. Als BMTZ-er val ik binnen het LUMC onder het facilitair bedrijf. Ik denk dat het belangrijk is dat wij onze beroepsgroep zichtbaarder maken.”

Over het beroep

Wat doet een BMTZ-er?

Een BMTZ-er is de verbindende schakel tussen zorg en technologie. Hij ontwerpt, ontwikkelt en implementeert medische technologieën die de kwaliteit van zorg verbeteren. Denk bijvoorbeeld aan apparatuur zoals MRI-scanners, infuuspompen of implantaten, maar ook aan geavanceerde medische alarmeringssystemen.

In de praktijk werkt hij nauw samen met zorgprofessionals, zoals artsen en verpleegkundigen, om ervoor te zorgen dat medische technologie optimaal functioneert en veilig wordt gebruikt. Daarnaast adviseert hij over de aanschaf van nieuwe technologieën, verbetert bestaande systemen en lost technische problemen op. Voor zorgteams betekent dit dat ze kunnen vertrouwen op technologie die is afgestemd op de behoeften van patiënten en zorgprocessen.

Belangrijk om te weten: een BMTZ-er moet je niet verwarren met iemand die is afgestudeerd aan de opleiding Biomedische Technologie. Veel BMTZ-ers hebben die studie wel gevolgd, maar het is geen voorwaarde om BMTZ-er te zijn. Wat een BMTZ-er uniek maakt, is de combinatie van technische expertise, strategisch advies en focus op patiëntveiligheid.

Drie pijlers van het werk als BMTZ-er

De vereniging BMTZ richt zich op drie kernpijlers, die de basis vormen voor het werk als biomedisch technoloog in de zorg:

1. Medische technologie in zorgprocessen: Een BMTZ-er zorgt ervoor dat medische technologie veilig en effectief wordt toegepast in zorgprocessen, waarbij de patiëntveiligheid altijd centraal staat.
2. Zorgorganisatie en management: Naast technische expertise speelt een BMTZ-er ook een belangrijke rol in strategisch advies en management. Denk bijvoorbeeld aan het adviseren over meerjarenbeleid rondom medische technologie, het implementeren van nieuwe technologieën en het coördineren van complexe projecten die zorgorganisaties overstijgen.
3. Kwaliteit en risicomanagement: Een BMTZ-er draagt actief bij aan de borging van kwaliteit en veiligheid in de zorg, zet zich in voor naleving van wet- en regelgeving, voert risicoanalyses uit en ontwikkelt beleid dat gericht is op een veilige en efficiënte inzet van medische technologie.

Loopbaanperspectief

De BMTZ-er heeft een sterke achtergrond in techniek en geneeskunde, meestal via een bachelor- of masteropleiding Biomedische Technologie (zoals aan de TU Eindhoven, Universiteit Twente of TU Delft), vaak aangevuld met een postacademische EngD-opleiding tot Qualified Medical Engineer. Tijdens de opleiding leert hij medische problemen vertalen naar technologische oplossingen en doet hij praktijkervaring op in de zorg. BMTZ-ers werken in uiteenlopende zorginstellingen of als consultant en zijn door technologische ontwikkelingen zeer gewild, wat veel loopbaanmogelijkheden biedt.